વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર હાલમાં કાશ્મીર ખીણના મુદ્દા પર લંડનમાં છે. “વિશ્વમાં ભારતનો ઉદય અને ભૂમિકા” કાર્યક્રમમાં બોલતા, તેમણે કાશ્મીર મુદ્દા પર ભારત સરકારે લીધેલા પગલાં વિશે વાત કરી, જેમાં કલમ ૩૭૦ રદ કરવી, વિકાસ અને આર્થિક પ્રવૃત્તિને પ્રોત્સાહન આપવું અને ચૂંટણી યોજવી શામેલ છે. તેમણે જમ્મુ અને કાશ્મીર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મતદાન વિશે પણ વાત કરી. કાશ્મીર મુદ્દા વિશે પૂછવામાં આવતા, એસ જયશંકરે કહ્યું, ‘કાશ્મીર મુદ્દાને લગતા મોટાભાગના મુદ્દાઓને ઉકેલવામાં અમે ખૂબ સારું કામ કર્યું છે. મને લાગે છે કે કલમ ૩૭૦ દૂર કરવી એ આ દિશામાં એક પગલું હતું.
તેમણે કહ્યું કે કાશ્મીરમાં વિકાસ, આર્થિક પ્રવૃત્તિ અને સામાજિક ન્યાય પુનઃસ્થાપિત કરવો એ બીજું પગલું છે અને ચૂંટણીઓ યોજવી અને મોટા પ્રમાણમાં મતદાન સુનિશ્ચિત કરવું એ આ દિશામાં અમારું ત્રીજું પગલું છે. વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે પાકિસ્તાન દ્વારા પાકિસ્તાન અધિકૃત કાશ્મીરને જાડવાના નિર્ણયથી કાશ્મીર મુદ્દો સંપૂર્ણપણે ઉકેલાઈ જશે. તેમણે કહ્યું, ‘મને લાગે છે કે આપણે જે ભાગની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ તે કાશ્મીરના તે ભાગની પરત ફરવાનો છે જે ગેરકાયદેસર પાકિસ્તાની કબજા હેઠળ છે.’ જ્યારે આવું થશે, ત્યારે હું તમને ખાતરી આપું છું કે કાશ્મીર મુદ્દો ઉકેલાઈ જશે. અને ભારત ચીન સાથે કેવા પ્રકારના સંબંધો ઇચ્છે છે? આ પ્રશ્નના જવાબમાં વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું કે આપણો ખૂબ જ અનોખો સંબંધ છે. દુનિયામાં આપણે બે જ દેશ છીએ જેની વસ્તી એક અબજથી વધુ છે. અમારા બંનેનો ઇતિહાસ ખૂબ જૂનો છે, જેમાં સમય જતાં ઉતાર-ચઢાવ આવ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે આજે બંને દેશો આગળ વધી રહ્યા છે અને આપણે સીધા પડોશી પણ છીએ. પડકાર એ છે કે જેમ જેમ કોઈ દેશ વિકાસ પામે છે તેમ તેમ તેનું વિશ્વ અને તેના પડોશીઓ સાથેનું સંતુલન બદલાય છે. જ્યારે આટલા કદ, ઇતિહાસ, જટિલતા અને મહત્વના બે દેશો સમાંતર રીતે આગળ વધે છે, ત્યારે તેઓ અનિવાર્યપણે એકબીજા સાથે સંપર્ક કરે છે.
