દિલ્હી વિધાનસભાની ચૂંટણી હજુ જાહેર થઈ નથી, પરંતુ રાજકીય ગતિવિધિઓ તેજ છે. દિલ્હીની તમામ ૭૦ વિધાનસભા બેઠકો પર પોતાના ઉમેદવારો ઉતાર્યા બાદ આમ આદમી પાર્ટીએ હવે પોતાના રાજકીય સમીકરણને સુધારવા માટે અભિયાન શરૂ કર્યું છે. સોમવારે આમ આદમી પાર્ટીએ ત્યાગરાજ સ્ટેડિયમમાં ‘મહિલા અદાલત’નું આયોજન કર્યું હતું, જેમાં અરવિંદ કેજરીવાલની સાથે સપાના વડા અખિલેશ યાદવે પણ ભાગ લીધો હતો. આ સમયગાળામાં અખિલેશ અને કેજરીવાલ વચ્ચે જે રીતે રાજકીય રસાયણ જોવા મળ્યું છે, તેનાથી કોંગ્રેસની રાજકીય ખેંચતાણ વધવી સ્વાભાવિક છે?
આમ આદમી પાર્ટીએ દિલ્હી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ સાથે ગઠબંધન કરવાનો ઈન્કાર કરી દીધો છે. અરવિંદ કેજરીવાલે સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે કોંગ્રેસ સાથે કોઈપણ પ્રકારનું ગઠબંધન નહીં થાય.અખિલેશ યાદવે કેજરીવાલ સાથે હાથ મિલાવ્યા બાદ દિલ્હીની રાજકીય લડાઈમાં કોંગ્રેસ સંપૂર્ણપણે અલગ પડી ગઈ છે. ભારતના ગઠબંધનના મુખ્ય સહયોગી એસપીનો રાજકીય અર્થ કોંગ્રેસને બદલે આમ આદમી પાર્ટી સાથે ઉભો છે તે સ્પષ્ટ રીતે સમજી શકાય છે.
અખિલેશ યાદવે મહિલા અદાલતના કાર્યક્રમ દરમિયાન કહ્યું કે હું તમને ખાતરી આપું છું કે સમાજવાદી પાર્ટી તમારી સાથે સંપૂર્ણ જવાબદારી સાથે ઉભી છે. જ્યારે પણ તમને મદદ અને સમર્થનની જરૂર હોય, ત્યારે અમે તમારા માટે હાજર રહીશું. જેટલી દિલ્હી તમારી છે, તેટલી જ AAP સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલ કામની માત્રા અમને પણ લાગે છે. તમને ફરી એકવાર અહીં કામ કરવાનો મોકો મળવો જોએ. આ રીતે અખિલેશે કેજરીવાલ માટે ‘ફ્રેન્ડ્સ ફોરેવર’ જાહેર કરીને કોંગ્રેસની રાજકીય બેચેની વધારી દીધી છે.
૨૦૨૪ની લોકસભા ચૂંટણીમાં અખિલેશ યાદવથી લઈને અરવિંદ કેજરીવાલને કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળના ભારત ગઠબંધનમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ પરિણામો સામે આવ્યા બાદ પહેલા કેજરીવાલે અંતર રાખ્યું અને હવે સપા પણ કોંગ્રેસથી અંતર બનાવી રહી છે. સપાએ મમતા બેનર્જીને ભારતના ગઠબંધનનું નેતૃત્વ કરવા માટે ટેકો આપ્યો છે અને દિલ્હી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં કેજરીવાલ સાથે જોડાણ કરીને દિલ્હીના રાજકીય મધ્યમાં કોંગ્રેસને એકલી છોડી દીધી છે.
અખિલેશ યાદવે માત્ર અરવિંદ કેજરીવાલને પ્રોત્સાહિત કર્યા જ નહીં, પરંતુ આમ આદમી પાર્ટીની સરકારના સ્વાસ્થ્ય મોડલ અને શિક્ષણ મોડલની પણ પ્રશંસા કરતા જોવા મળ્યા. આ રીતે અખિલેશ યાદવે એક કાંકરે અનેક નિશાન સાધ્યા છે. એક તરફ, તેમણે કેજરીવાલ સાથેની તેમની રાજકીય મિત્રતા મજબૂત કરી અને એ સંદેશ પણ આપ્યો કે તેમની પાસે કોંગ્રેસનો વિકલ્પ છે. એટલું જ નહીં, હરિયાણામાં જે રીતે સપાએ કોંગ્રેસને વોકઓવર આપ્યો હતો, તેવી જ રીતે દિલ્હીમાં પણ આમ આદમી પાર્ટીને વોકઓવર આપ્યો છે.
અખિલેશ યાદવ અરવિંદ કેજરીવાલના સમર્થનમાં આવવાથી કોંગ્રેસ માટે દિલ્હીની ચૂંટણી ઘણી મુશ્કેલ બની શકે છે. કોંગ્રેસ દિલ્હીમાં છેલ્લી બે ચૂંટણીમાં પોતાનું ખાતું ખોલવામાં નિષ્ફળ રહી છે અને હવે ૨૦૨૫ની ચૂંટણીમાં પણ તેના માર્ગમાં કાંટા છે. અખિલેશ અને કેજરીવાલ વચ્ચેની રાજકીય કેમેસ્ટ્રી બાદ આમ આદમી પાર્ટી એ સંદેશ આપવામાં સફળ રહેશે કે ભાજપ સામેની લડાઈમાં વિપક્ષ તેમની સાથે ઉભા છે. અખિલેશના કારણે મમતા બેનર્જી સહિત ભારતના ગઠબંધનના અન્ય પક્ષો પણ તેમની સાથે જઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસ માટે દિલ્હીની ચૂંટણી આસાન નહીં હોય.
કોંગ્રેસનું સૌથી મોટું ટેન્શન ભારત ગઠબંધનમાં બાજુ પર રહેવાનું છે. ભારતના ગઠબંધનના ઘણા નાના અને મોટા પક્ષોએ કોંગ્રેસના નેતૃત્વના પ્રશ્ન પર વાંધો વ્યક્ત કર્યો છે. લાલુ યાદવ, મમતા બેનર્જી અને અખિલેશે ખુલ્લેઆમ રાહુલ ગાંધીના નેતૃત્વ સામે વાંધો વ્યક્ત કર્યો છે. આવી સ્થિતિમાં જો કેજરીવાલ અને અખિલેશ યાદવ વચ્ચે નિકટતા વધશે તો સ્વાભાવિક રીતે જ નવા ફોર્મ્યુલા પણ રચાઈ શકે છે. અખિલેશની મદદથી કેજરીવાલને યુપીમાં ફાયદો થઈ શકે છે. કેજરીવાલની મદદથી અખિલેશ પણ દિલ્હીમાં ‘સાઇકલ’ ચલાવવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે.
