(એચ.એસ.એલ),રાંચી,તા.૬
ઝારખંડ મુક્તિ મોરચાના નેતા હેમંત સોરેન ચોથી વખત ઝારખંડના મુખ્યમંત્રી બન્યા છે. તેઓ રાજ્યના ત્રણ વખતના મુખ્યમંત્રી શિબુ સોરેનના પુત્ર છે. મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેન સાહેબગંજ જિલ્લાની બરહેત વિધાનસભા બેઠક પરથી ચૂંટણી જીત્યા છે. હેમંતે બરહેત બેઠક પરથી ભાજપના ગામલીલ હેમબ્રોમને ૩૯,૭૯૧ મતોના માર્જિનથી હરાવ્યા. તેમની પત્ની કલ્પના સોરેન પણ ગાંડેયા વિધાનસભા બેઠક પરથી જીતી હતી. તેની ચોથી ઇનિંગ્સ ૨૮ નવેમ્બરે શપથ ગ્રહણ સાથે શરૂ થઈ હતી. ઝારખંડના ઈતિહાસમાં આવું પહેલીવાર બન્યું છે. આ નવા બનેલા રાજ્યના ૨૪ વર્ષના ઈતિહાસમાં ત્રણ ચહેરાઓ ત્રણ-ત્રણ વખત મુખ્યમંત્રી બન્યા છે. જેમાં હેમંત સોરેનના પિતા શિબુ સોરેન, બીજેપી નેતા અર્જુન મુંડા અને ખુદ હેમંત સોરેનનો સમાવેશ થાય છે. હેમંત ચોથી વખત શપથ લેતાની સાથે જ આ કેટેગરીમાં આગળ વધી ગયો છે.
જા આપણે કેબિનેટ વિતરણ પ્રદેશ મુજબ જાઈએ તો તેમાં સૌથી વધુ પ્રતિનિધિત્વ સાંથલ પરગણાને મળ્યું છે. આદિવાસી પ્રભુત્વ ધરાવતા સંથાલ પરગણાના પાંચ મંત્રીઓ છે, જેમાં ખુદ મુખ્યમંત્રી હેમંતનો પણ સમાવેશ થાય છે. જેએમએમ અને કોંગ્રેસના બે-બે અને સંથાલ પરગણાના આરજેડીના એક ધારાસભ્યને કેબિનેટમાં સ્થાન મળ્યું છે. સંથાલ પરગણાના સાહેબગંજ જિલ્લામાંથી હેમંત સોરેન (જેએમએમ), ગોડ્ડા જિલ્લામાંથી સંજય પ્રસાદ યાદવ (આરજેડી) અને દીપિકા પાંડે સિંહ (કોંગ્રેસ), દેવઘરથી હફિઝુલ હસન (જેએમએમ) અને જામતારાથી ઈરફાન અંસારી (કોંગ્રેસ)ને સ્થાન મળ્યું છે. આ પછી, ઉત્તર છોટાનાગપુર, દક્ષિણ છોટાનાગપુર અને કોલ્હન વિસ્તારમાંથી બે-બે મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. તેવી જ રીતે, દક્ષિણ છોટાનાગપુરમાં લોહરદાગા જિલ્લામાંથી ચમરા લિન્ડા (જેએમએમ) અને રાંચીની શિલ્પી નેહા તિર્કી (કોંગ્રેસ)ને મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે.
કોલ્હનના બે ધારાસભ્યોને મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે અને બંને પશ્ચિમ સિંહભૂમિથી જીત્યા છે. કોલ્હનથી ઘાટસિલાના ધારાસભ્ય રામદાસ સોરેન (જેએમએમ) અને ચાઈબાસાના ધારાસભ્ય દીપક બરુઆ (ત્નસ્સ્)ને મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન ચંપાઈ સોરેન પોતે કોલ્હાનથી આવે છે, જેઓ હવે જેએમએમ છોડીને ભાજપમાં જાડાયા છે.
ઝારખંડ કેબિનેટની સરેરાશ ઉંમર ૫૨ વર્ષ છે. પાંચ મંત્રીઓએ તેમની ઉંમર ૩૧ થી ૫૦ વર્ષની વચ્ચે જાહેર કરી છે જ્યારે સાત મંત્રીઓએ તેમની ઉંમર ૫૧ થી ૭૦ વર્ષની વચ્ચે જાહેર કરી છે. ૩૧ વર્ષની શિલ્પી નેહા ટિર્કી કેબિનેટમાં સૌથી નાની છે. મંદાર બેઠક પરથી જીતેલી શિલ્પી કોંગ્રેસના નેતા છે. શિલ્પીના પિતા અને ધારાસભ્ય બંધુ તિર્કીને અપ્રમાણસર સંપત્તિના કેસમાં ત્રણ વર્ષની જેલની સજા ફટકારવામાં આવી હતી અને તેમની વિધાનસભાની સદસ્યતા સમાપ્ત કરવામાં આવી હતી. આ પછી, શિલ્પીએ ફ્લિપકાર્ટમાં લાખો છોડી દીધા અને તેના પિતાનો રાજકીય વારસો સંભાળ્યો. શિલ્પી નેહા તિર્કીએ ક્રાઈસ્ટ યુનિવર્સિટી, બેંગલુરુમાંથી ગ્રેજ્યુએશન કર્યું છે. બાદમાં તેણે મુંબઈની સેન્ટ ઝેવિયર્સ કોલેજમાંથી માર્કેટિંગ કોમ્યુનિકેશનમાં પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએટ ડિપ્લોમા કર્યું. કેબિનેટનો સૌથી જૂનો ચહેરો રાધા કૃષ્ણ કિશોર છે. ૬૬ વર્ષીય રાધા કૃષ્ણ પણ કોંગ્રેસની ટિકિટ પર જીત્યા હતા. ખુદ મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેન સહિત ચાર મંત્રીઓની ઉંમર ૪૯ વર્ષ છે.
તમામ કેબિનેટ મંત્રીઓ કરોડપતિ છે. મંત્રીઓની સરેરાશ સંપત્તિ ૮.૭૧ કરોડ રૂપિયા છે. આરજેડીની ટિકિટ પર જીતેલા સંજય પ્રસાદ યાદવ કેબિનેટમાં સૌથી અમીર મંત્રી છે. સંજયે પોતાની કુલ સંપત્તિ ૨૯.૫૯ કરોડ રૂપિયા જાહેર કરી છે. મુખ્ય પ્રધાન હેમંત સોરેન કેબિનેટના બીજા સૌથી ધનિક સભ્ય છે. તેમણે ચૂંટણી એફિડેવિટમાં પોતાની કુલ સંપત્તિ ૨૫.૩૩ કરોડ રૂપિયા જાહેર કરી છે. જેએમએમના આ ટિકિટ પર માધુપુર બેઠક પરથી જીતેલા હફિઝુલ હસન કેબિનેટમાં સૌથી ઓછી સંપત્તિ ધરાવતા મંત્રી છે. હસને તેની કુલ સંપત્તિ ૧.૬૦ કરોડ રૂપિયા જાહેર કરી છે.કેબિનેટમાં સમાવિષ્ટ બે મહિલા મંત્રીઓની વાત કરીએ તો દીપિકા પાંડે સિંહ પાસે ૬.૦૭ કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ છે. જ્યારે શિલ્પી નેહા તિર્કીની સંપત્તિ ૧.૯૦ કરોડ રૂપિયા છે. શિલ્પી નેહા સંપત્તિની દ્રષ્ટિએ બીજા નંબરની સૌથી ઓછી સંપત્તિ ધરાવતી મંત્રી છે. ગિરિડીહથી જીતેલા સુદિવ્યા કુમાર કેબિનેટમાં ત્રીજા સૌથી અમીર મંત્રી છે. જેએમએમએ તેની ચૂંટણી એફિડેવિટમાં કુલ રૂ. ૧૫.૧૭ કરોડની
આભાર – નિહારીકા રવિયા સંપત્તિ જાહેર કરી છે અને બિઝનેસમાંથી કમાણી કરી છે.ત્રણ મંત્રીઓએ તેમની શૈક્ષણિક લાયકાત ૧૨મા ધોરણ તરીકે જાહેર કરી છે, જ્યારે આઠ મંત્રીઓએ તેમની શૈક્ષણિક લાયકાત ગ્રેજ્યુએશન અને તેથી વધુ જાહેર કરી છે. એક મંત્રી ડિપ્લોમા ધારક છે. મુખ્ય પ્રધાન હેમંત સોરેને વર્ષ ૧૯૯૪માં પટના યુનિવર્સિટીની ઇન્ટરમીડિયેટ સાયન્સમાંથી ૧૨મું ધોરણ પૂરું કર્યું હતું. આરજેડીના સંજય પ્રસાદ યાદવે પણ ૧૨મા સુધી અભ્યાસ કર્યો છે. મહાગામાના કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય દીપિકા પાંડે સિંહ એક ગ્રેજ્યુએટ પ્રોફેશનલ છે. મુખ્યમંત્રીએ તેમના વ્યવસાયને રાજકારણ અને સમાજ સેવા ગણાવ્યા છે. હેમંત સોરેને વર્ષ ૧૯૯૪માં ઈન્ટરમીડિયેટ સાયન્સ, પટના યુનિવર્સિટીમાંથી ૧૨મો વર્ગ પૂરો કર્યો.આ સિવાય ૧૨માંથી ૭ મંત્રીઓએ પોતાની વિરુદ્ધ ફોજદારી કેસ જાહેર કર્યા છે. પાંચ મંત્રીઓએ પોતાની સામે ગંભીર ગુનાહિત કેસ જાહેર કર્યા છે.