ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૨માં શરૂ થયેલા યુક્રેન સાથેના યુદ્ધને કારણે રશિયા અને અમેરિકા વચ્ચેના સંબંધો તંગ છે. આ દરમિયાન ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અમેરિકાના ૪૭માં રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયા છે. રશિયાએ આ મહત્વપૂર્ણ ઘટનાક્રમ પર ચોંકાવનારું નિવેદન આપ્યું છે. રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ ભવન, ક્રેમલિન દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા નિવેદન અનુસાર, વ્લાદિમીર પુતિન ટ્રમ્પને અભિનંદન આપશે, હાલમાં આવી કોઈ યોજના નથી. રોઇટર્સના અહેવાલ મુજબ રશિયાએ સાવધ વલણ અપનાવ્યું છે. સરકારી ટીવી પર જારી નિવેદન મુજબ ટ્રમ્પની જીતની પ્રશંસા કરવામાં આવી છે.
ક્રેમલિન તરફથી જારી કરવામાં આવેલા નિવેદન અનુસાર, એ જાવું ખૂબ જ રસપ્રદ રહેશે કે ૩૦ મહિનાથી વધુ સમયથી ચાલી રહેલ યુક્રેન સાથે યુદ્ધ અમેરિકામાં ટ્રમ્પની જીત પછી સમાપ્ત થાય છે કે નહીં. ક્રેમલિનના પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવે જણાવ્યું હતું કે ટ્રમ્પે તેમના ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન યુક્રેન યુદ્ધને સમાપ્ત કરવા અંગે કેટલાક મહત્વપૂર્ણ નિવેદનો આપ્યા હતા. પરંતુ આ નિવેદનો પર કાર્યવાહી થાય છે કે નહીં તે તો સમય જ કહેશે.
અમેરિકામાં ચૂંટણી પરિણામોની પુષ્ટિ થયા બાદ પેસ્કોવે કહ્યું કે, અમેરિકા યુક્રેન સામે રશિયાની લડાઈમાં પ્રત્યક્ષ અને આડકતરી રીતે સામેલ છે. રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન ટ્રમ્પને તેમની જીત પર અભિનંદન આપશે, હાલમાં આવી કોઈ યોજના નથી. વોશિંગ્ટન સાથે રશિયાના સંબંધો ઐતિહાસિક રીતે નીચા સ્તરે છે.
રશિયાએ કહ્યું કે યુક્રેન સાથે ચાલી રહેલા હિંસક સંઘર્ષ વચ્ચે અમે વારંવાર કહ્યું છે કે અમેરિકા આ સંઘર્ષને ખતમ કરવામાં યોગદાન આપી શકે છે. ભલે આમ રાતોરાત ન થઈ શકે, પણ સવાલ એ છે કે શું અમેરિકા તેની વિદેશ નીતિની દિશા બદલવા સક્ષમ છે. જા હા, તો આ કેવી રીતે થશે તે જાન્યુઆરીમાં અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિના શપથ ગ્રહણ બાદ જ ખબર પડશે.
રશિયાએ કહ્યું કે અમેરિકા હજુ પણ દુશ્મન દેશ છે. નોંધનીય છે કે બંને દેશો વચ્ચે સંઘર્ષનો ઈતિહાસ કેટલાક દાયકાઓ જૂનો છે. ૧૯૬૨માં ક્યુબા મિસાઈલ ક્રાઈસીસ દરમિયાન તત્કાલિન સોવિયત સંઘ અને અમેરિકા વચ્ચે પરમાણુ યુદ્ધનો ડર હતો. લગભગ ૬૦ વર્ષ પછી, જ્યારે ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૨ માં રશિયાએ ‘સ્પેશિયલ મિલિટરી એક્શન’ની આડમાં યુક્રેન પર હુમલો કર્યો, ત્યારે ભારત સહિત ઘણા દેશોએ હિંસક સંઘર્ષ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી. બંને દેશો વચ્ચેના સંઘર્ષને કારણે અત્યાર સુધીમાં ૭૦ હજારથી વધુ સૈનિકોને જાનહાનિ થઈ છે, જ્યારે ૧૦ હજારથી વધુ નાગરિકોના પણ મોત થયા છે. ઘણા અપ્રમાણિત અહેવાલોમાં, મૃત્યુઆંક ૫-૬ લાખ જેટલો ઊંચો હોવાનું જણાવવામાં આવ્યું છે. યુક્રેન યુદ્ધની ઉંચાઈ દરમિયાન યુક્રેનની પડખે ઊભું રહ્યું હતું અને રશિયા પર અનેક પ્રતિબંધો લાદ્યા હતા. આ સમયથી બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો વધુ તંગ બની ગયા છે.
આ પહેલા અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીના પરિણામો પર ભારત અને બ્રિટન સહિત ઘણા દેશોની પ્રતિક્રિયાઓ સામે આવી હતી. ભારત તરફથી વડાપ્રધાન મોદીએ કહ્યું કે તેઓ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના કાર્યકાળ દરમિયાન વૈશ્વીક શાંતિ સહિત ઘણા મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ પર કામ કરવા માટે આશાવાદી છે. બ્રિટિશ સરકારે પણ અમેરિકનને અભિનંદન સંદેશ મોકલ્યો.
