૨૬/૧૧ ના મુંબઈ આતંકવાદી હુમલાનો આરોપી તહવ્વુર રાણાને દિલ્હી લાવવામાં આવ્યો છે એનઆઇએની ૭ સભ્યોની ટીમ તહવ્વુર રાણાને અમેરિકાથી દિલ્હી લાવી છે. દિલ્હી એરપોર્ટ પર કડક સુરક્ષા વચ્ચે તેઓ અહીં પહોંચ્યા. છે તહવ્વુર રાણાની તબીબી તપાસ કરવામાં આવશે અને ત્યારબાદ એનઆઇએ કોર્ટમાં રજૂ કરવામાં આવશે. રાણાને અમેરિકાથી ભારત લાવ્યા પછી, તેને તિહાર જેલના ઉચ્ચ સુરક્ષા વોર્ડમાં રાખી શકાય છે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, ૬૪ વર્ષીય તહવ્વુર રાણાને દિલ્હીની તિહાર જેલમાં ઉચ્ચ સુરક્ષા વોર્ડમાં રાખવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે આતંકવાદીને રાખવા માટે જેલમાં તમામ જરૂરી તૈયારીઓ પહેલાથી જ કરી લેવામાં આવી છે. તહવ્વુર રાણા ૨૦૦૮ના મુંબઈ આતંકવાદી હુમલાના મુખ્ય કાવતરાખોરોમાંના એક ડેવિડ કોલમેન હેડલી ઉર્ફે દાઉદ ગિલાનીનો નજીકનો સાથી છે. રાણાને લઈને એક ખાસ ચાર્ટર્ડ ફ્લાઇટ બુધવારે (૯ એપ્રિલ) અમેરિકાથી ભારત જવા રવાના થઈ. ૨૦૦૮ના આતંકવાદી હુમલામાં ૧૬૬ લોકો માર્યા ગયા હતા.
તહવ્વુર રાણાને અમેરિકાથી ભારત લાવવા માટે લાંબી કાનૂની લડાઈ બાદ તેનું પ્રત્યાર્પણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે રાણાને રાષ્ટÙીય તપાસ એજન્સીની કસ્ટડીમાં લેવામાં આવશે, જે રિસર્ચ એન્ડ એનાલિસિસ વિંગ સાથે મળીને તેના પ્રત્યાર્પણનું સંકલન કરી રહી છે. તેમને ટૂંક સમયમાં દિલ્હીની કોર્ટમાં રજૂ કરવામાં આવે તેવી શક્્યતા છે.
રાણા પર ગુનાહિત કાવતરું, ભારત સરકાર સામે યુદ્ધ છેડવું, હત્યા, બનાવટી બનાવટ અને ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ (નિવારણ) અધિનિયમ સહિત અનેક કલમો હેઠળ આરોપ મૂકવામાં આવ્યા છે. જાકે, મુંબઈ પોલીસને હજુ સુધી તેમના શહેરમાં ટ્રાન્સફર અંગે કોઈ સત્તાવાર માહિતી મળી નથી. પરંતુ એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે તેને મુંબઈ લઈ જવામાં આવશે, ત્યારે તેને આર્થર રોડ જેલના એ જ સેલમાં રાખવામાં આવશે જ્યાં આતંકવાદી કસાબને રાખવામાં આવ્યો હતો.
ડેવિડ કોલમેન હેડલીનો સહયોગી હોવા ઉપરાંત, રાણાના પાકિસ્તાનની ઇન્ટર-સર્વિસિસ ઇન્ટેલિજન્સ અને આતંકવાદી સંગઠન લશ્કર-એ-તૈયબા સાથે ગાઢ સંબંધો હોવાનું માનવામાં આવે છે. ફેબ્રુઆરીમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની વ્હાઇટ હાઉસ મુલાકાત દરમિયાન યુએસ રાષ્ટÙપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા રાણાના પ્રત્યાર્પણની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. આ પછી, રાણાએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં પ્રત્યાર્પણ રોકવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ હવે તેની બધી કાનૂની અપીલો ફગાવી દેવામાં આવી છે.
અમેરિકા સાથેના પ્રત્યાર્પણ કરાર હેઠળ તહવ્વુર રાણાની કરારની કલમ ૮ ની કલમ ૧ મુજબ, જા પ્રત્યાર્પણની માંગ કરનાર દેશને તે ગુના માટે મૃત્યુદંડની સજા હોય જેમાં પ્રત્યાર્પણની માંગ કરવામાં આવી રહી હોય અને જે દેશમાંથી પ્રત્યાર્પણ થવાનું હોય ત્યાં મૃત્યુદંડની સજા ન હોય, તો પ્રત્યાર્પણની અપીલ નકારી શકાય છે. તેના ફકરા ૧(બી)માં જણાવાયું છે કે પ્રત્યાર્પણની માંગ કરનાર દેશે ખાતરી આપવી પડશે કે જા આરોપીને મૃત્યુદંડની સજા ફટકારવામાં આવે છે, તો સજાનો અમલ કરવામાં આવશે નહીં.
આ કલમની કલમ ૨ જણાવે છે કે પ્રત્યાર્પણ માંગનાર દેશ આ કલમના ફકરા ૧ (બી) હેઠળ ખાતરી આપશે કે જા આરોપીને તેમની કોર્ટ દ્વારા મૃત્યુદંડની સજા ફટકારવામાં આવે છે, તો સજાનો અમલ કરવામાં આવશે નહીં.
ભારત અને અમેરિકાએ ૨૫ જૂન ૧૯૯૭ ના રોજ આ કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. ભારત વતી તત્કાલીન વિદેશ રાજ્યમંત્રી સલીમ ઇકબાલ શેરવાની અને અમેરિકા વતી સ્ટ્રોબ ટાલબોટે તેના પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.
ભારતીય કાયદો આ આતંકવાદીને ન્યાયના ત્રાજવા પર તોલવા માટે સંપૂર્ણપણે તૈયાર છે, ત્યારે ૨૦૦૮ માં મુંબઈ આતંકવાદી હુમલાથી હચમચી ગયું ત્યારે દેશનો ૧૭ વર્ષ જૂનો ઘા ફરી તાજા થઈ જાય છે. આ હુમલામાં ૧૬૦ નિર્દોષ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. ચાલો તમને તહવ્વુર રાણાની આખી વાર્તા અને તેણે મુંબઈ હુમલાની યોજના કેવી રીતે બનાવી તે જણાવીએ?
તહવ્વુર રાણાનું રહસ્ય ૨૦૦૮ના હુમલાના મુખ્ય આરોપી અને પાકિસ્તાની-અમેરિકન આતંકવાદી ડેવિડ કોલમેન હેડલી દ્વારા અમારી સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. ઓક્ટોબર ૨૦૦૯ માં તેની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને હાલમાં તે અમેરિકન જેલમાં છે. ડેવિડ હેડલી, જે હવે સરકારી સાક્ષી બની ગયો છે, તેણે કહ્યું હતું કે રાણાએ તેને આતંકવાદી કાર્યવાહી અને તેના અમલ માટે સાધનો અને પૈસાની મદદ કરી હતી.
હુમલા પહેલા, હેડલીએ રાણાની ઇમિગ્રેશન કન્સલ્ટન્સીના કર્મચારી તરીકે પોતાને મુંબઈની રેકી કરી હતી. તહવ્વુર પર હુમલાના માસ્ટરમાઇન્ડ હેડલીને હુમલા માટે જરૂરી તમામ મદદ પૂરી પાડવાનો આરોપ છે. જ્યારે હેડલીને રેકી માટે ભારત આવવું પડ્યું ત્યારે પણ તહવ્વુરે તેના માટે વિઝા જેવા મુસાફરી દસ્તાવેજા બનાવડાવ્યા હતા. સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૩ માં, મુંબઈ પોલીસની ક્રાઈમ બ્રાન્ચે તહવ્વુર રાણા વિરુદ્ધ ૪૦૫ પાનાની પૂરક ચાર્જશીટ દાખલ કરી. આ ચાર્જશીટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે કેવી રીતે ભૂતપૂર્વ લશ્કરી ડાક્ટર તેહવુરે મુંબઈને હચમચાવી નાખ્યું હતું. આ ચાર્જશીટમાં ૧૪-૧૫ સાક્ષીઓના નામ છે.
રાણા ૧૧ નવેમ્બર ૨૦૦૮ના રોજ દિલ્હી પહોંચ્યા અને લગભગ ૧૧ દિવસ ભારતમાં રહ્યા. દરમિયાન, તે ૨૦ અને ૨૧ નવેમ્બરના રોજ બે દિવસ પવઈની એક હોટલમાં રોકાયો. બે દિવસ પછી, રાણા હુમલાના એક અઠવાડિયા પહેલા, દુબઈ જવા રવાના થયો. પછી ૨૬ નવેમ્બર, ૨૦૦૮ ની રાત આવે છે. આ રાત્રે ૧૦ પાકિસ્તાની આતંકવાદીઓ સમુદ્ર માર્ગે મુંબઈમાં પ્રવેશ્યા હતા. તેઓએ ઝ્રજીસ્્, હોટેલ તાજમહેલ પેલેસ, ટ્રાઇડેન્ટ હોટેલ, છાબડ હાઉસ અને અન્ય સ્થળોએ હુમલો કર્યો. આમાં, એક ડઝનથી વધુ વિદેશીઓ સહિત ૧૬૬ લોકો માર્યા ગયા. જવાબમાં, ૬૦ કલાક ચાલેલા ઓપરેશનમાં, દ્ગજીય્ અને અન્ય સુરક્ષા એજન્સીઓએ નવ આતંકવાદીઓને ઠાર માર્યા, જ્યારે એકને પકડી લેવામાં આવ્યો. જે પકડાયો તેનું નામ કસાબ હતું. દરમિયાન, ઓક્ટોબર ૨૦૦૯ માં હેડલીની અમેરિકામાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. બાદમાં, ડેવિડ હેડલી ભારત વતી સરકારી સાક્ષી બન્યો. રાણા અને અન્ય આતંકવાદીઓ સામેની તેમની જુબાનીથી કેસમાં વધુ ખુલાસાઓ થયા.
૨૬/૧૧ ના હુમલા પહેલા ડેવિડ હેડલી ૫ વખત ભારતની મુલાકાતે આવ્યો હતો. આ રેકી ટ્રિપ્સ દરમિયાન, તહવ્વુરે હેડલીનો ૨૩૧ વખત સંપર્ક કર્યો. હુમલા પહેલાની તેમની છેલ્લી યાત્રા દરમિયાન રાણાએ પોતે આઠ જાસૂસી મિશન ઉડાવ્યા હતા અને સૌથી વધુ કોલ (૬૬) કર્યા હતા.
ભારતીય ફરિયાદીઓના દસ્તાવેજા અનુસાર, રાણા અને હેડલીએ અન્ય આતંકવાદી કાર્યકરો સાથે મળીને આતંકવાદી હુમલા કરવાની તેમની યોજનાઓને અમલમાં મૂકી હતી. તેમણે હુમલા માટે ભારતમાં અન્ય લક્ષ્યોનું મેપિંગ કર્યું હતું, જેમાં દિલ્હીમાં નેશનલ ડિફેન્સ કોલેજ અને ઇÂન્ડયા ગેટ અને ઘણા યહૂદી કેન્દ્રોનો સમાવેશ થાય છે. દ્ગૈંછની ચાર્જશીટમાં જણાવાયું છે કે રાણાએ હેડ લી, હાફિઝ સઈદ, ઝકીઉર રહેમાન લખવી, ઈલી કાશ્મીરી, સાજિદ મીર અને મેજર ઈકબાલ સાથે મળીને હુમલાનું કાવતરું ઘડ્યું હતું.
